Tag Archives: ගෝලීය උණුසුම්කරනය

හරිත ඉලෙක්ටොනික් බඩු…


පරිසරය සුරකින්න කැප වෙලා ඉන්න ග්‍රීන්පීස් සංවිධානය මේ ලඟදි අපූරු වාර්තාවක් ගෙනාවා. ලොකයේ ප්‍රමුඛ ඉලෙක්ටොනික් භාණ්ඩ නිශ්පාදකයන් අතරින් වඩාත් හරිත එහෙමත් නැත්නම් වඩාත් පරිසර හිතකාමී ඉලෙක්ටොනික් නිශ්පාදකයා කවුද කියල බලන්න වාර්තාවක් සකස්කළා.

මයික්‍රොසොෆ්ට්, සෝනි, නොකියා, ඇපල්, ඩෙල්, එච්.පී වගේ සුපතල සමාගම් වල නිශ්පාදන කටයුතු අධ්‍යයනය කෙරුනා… ඒ හැම සමාගමකම නිශ්පාදන වල සහ ක්‍රියාදාමයන් හි, රසායනික ද්‍රව්‍ය කළමනාකරණය, ප්‍රතිචක්‍රීකරණය, කාබන් දහනය අඩු කිරීම, හරිතාගාර වායු මුදාහැරීම වගේ කරුනු විශාල ප්‍රමාණයක් සළකා බැලුනා…

අවාසනාවකට වගේ කවුරුවත් ලකුණු 10ම ගන්න බැරිවුනත්, සමහර සමාගම් විවිධ අංශවලින් ඉදිරියෙන් ඉන්න බව පෙනුනා. මේ අතරින් නොකියා සහ සෝනි එරික්සන් යන සමාගම් ප්‍රමුඛයි.

ඒ වාර්තාවෙ ප්‍රතිඵලය තමයි පහතින් අමුනලා තියෙන පින්තූරෙ තියෙන්නේ. ඒක උපුටල ගත්තෙත් ඒ වාර්තාවෙන්ම තමයි.

සම්පූර්ණ වාර්තාව කියවන්න ඕන අය මෙතන කොටල බලන්න….

කොහොම නමුත් මේ නිසා වඩා හරිත ඉලෙක්ටොනික් ගන්න පාරිභෝගිකයා පෙළඹෙයි කියල තමයි ග්‍රීන්පීස් සංවිධානය විශ්වාස කරන්නේ…

විදුලිය පිරිමැසීම


විදුලිය පිරිමැසීම ගැන ආයෙත් කතා කරන්න හිතුනා. මොකද ඒක ඉතාම කාලීන මාතෘකාවක් නිසා සහ මම කලින් ලිව්ව සටහනට හොඳ ප්‍රතිචාර ලැබුන නිසා. 😀

විදුලිය සුරැකීම සොබා දහම සුරැකීමකි. ගොඩක් දෙනා මේක අහන්න කැමති නැති වෙන්න පුලුවන්, ඒත් අපි යම්කිසි විදුලි උපාංගයක් ප්ලග් කරන හැම වෙලාවෙම පරිසර දූෂනයක් සිදුවෙනවා. අපේ ගෙදර ප්ලග් එක හොද පිරිසිදුවට තිබුනට, ඒ හානිය වෙන්නෙ අපිට විදුලිය දෙන විදුලි බලාගාරයේ. ඉතින් එහෙම කියලා ඒවා පාවිච්චි නොකර ඉන්න බැරි බව ඇත්ත. නමුත් ප්‍රශ්නය තියෙන්නෙ මේ සම්පත් සදාකාලිකව අපිට තියෙන්නෙ නැතිවීම තුලයි. ඒ නිසා විදුලිය අරපිරිමැස්මෙන් පාවිච්චි කිරීම අපේ වගකීමක් වෙනවා.

පරිසර හානිය ගැන කතාකරාම හැමෝම කියන්නෙ එක වෙන්නෙ පාරෙ දුවන වාහන වලින් සහ කර්මාන්ත වලින් කියල. නමුත් ඇත්තටම බැලුවොත්, සාමාන්‍ය වාහනයක් සිදු කරනවාට වඩා වැඩි පරිසර හානියක් සාමාන්‍ය නිවසකින් සිදුවෙනවා.විදුලිය සුරැකීම සහ ගොලීය උණුසුම්වීම ගැන මුලින්ම කත කරපු 80 දශකයේ හිටපු විද්‍යාඥයෙක් වන James Hansen මහත්මයා තමඉ මේගැන කියලා තිබ්බෙ. මේ දත්ත ලොකයේ සාමාන්‍ය අගයක් නිසා ඒ අයුරින්ම ලංකාවට ඇත්ත නොවෙන්න පුලුවන්. මොකද ලංකාවෙ අපි වායුසමීකරන සහ හීටර් පාවිච්චි නොඅකරන නිසා. නමුත් ඒක ආසන්න අගයක් වෙනබවට කිසි සැකයක් නැහැ. ඒ නිසා විදුලිය සුරැකීමෙන් සුරැකෙන්නෙ ඔබේ පොකට් එක විතරක් නෙවෙයි කියන එක තේරුම්ගැනීම තමයි වැදගත්වෙන්නෙ.

සූර්ය්‍ය බලශක්තිය විසඳුමක්ද? ඛනිජ ඉන්ධන වල ආයුකාලය ඉතා ඉක්මනින් අඩුවේගෙනයන අතර ඒ නිසාම න්‍යෂ්ටික බලශක්තිය යොදාගන්න මිනිසා උනන්දුවෙලා තියෙනවා. ඉන්ධන අර්බුදයට සූර්ය්‍ය බලශක්තිය ඉතා හොඳ විසඳුමක්. නමුත් ප්‍රශ්නය තියෙන්නෙ ඒ සඳහා දැරියයුතු මූලික වියදම ඉතා වැඩි වීමයි. කොහොමටත් ගෘහස්ත විදුලි පරිභෝජනය අඩු කරන්න සූර්ය්‍ය බලශක්තිය යොදාගැනීම ප්‍රායෝගික නැහැ තවම ලංකාව වගෙ රටකට. (උණු වතුර සඳහා සූර්ය්‍ය බලය යොදාගැනීම වෙනත් ආකාරයකින් සූර්ය්‍ය ශක්තිය පරිවර්තනය කරන ක්‍රියාවක් නිසා මෙහිදී ගනන් නොගැනේ) ඒ නිසා ගෘහස්ත විදුලි පරිභෝජනය අඩු කරන්න අඩු කරන්න කළහැකි හොඳම දෙය ජනතාව දැනුවත්කිරීම බවයි මගේ නම් අදහස.

ඇත්තටම හිතල බැලුවොත් විදුලිය සුරැකීම ඉතා ලෙහෙසිදෙයක්. වෙලා තියෙන්නෙ උවමනාවක් නැතිකම, කම්මැලිවීම සහ අනවබෝධයයි.

දැන් අපි බලමු කොහොමද විදුලිය පරිභෝජනය අඩු කරගන්නෙ කියලා…

වතුර කෝප්පයක් උණු කරගන්න විදුලි කේතලය භාවිතාකිරීමද, microwave එක භාවිතා කිරීමද වඩා පිරිමැසුම්දායක වෙන්නෙ කියලා හිතනවාට වඩා වඩා වැදගත් ගෙදරක ලොකුම පාරිභෝජකයා හොයාගන්න එක.

ගෙදරක ලොකුම විදුලි පරිභොජනය කරන්නේ මොනවාද?
1. වායුසමීකරණ යන්ත්‍ර
2. Heaters.
3. Domestic Water Heaters
4. Electric Clothes Dryer
5. විදුලි ලාම්පු ( ඔබ CFL ලාම්පු භාවිතා නොකරනවානම්)
6. ශීතකරනය( 2001 ට පෙර නිශ්පාදිත නම්)

කොහොමද ඉතිරිකරගන්නේ?

1. නිවසේ වායුසමීකරණ සහ හීටර් යන්ත්‍ර භාවිතා කරන්නේ නම් එය එක් කාමරයකට පමනක් සීමකරන්න උත්සාහ කරන්න. සමහර රටවල් වල පවතින කාලගුණික තත්වයන් නිසා මෙය කරන්නට අසීරු දෙයක් වෙන්න පුලුවන්. නමුත් උත්සාහ කිරීම වැදගත්.
2. වායුසමීකරණ වෙනුවට හැකිනම් විදුලිපංකා භාවිතාකරන්න.
3. භාවිතානොකරන හැම විදුලි පහනක්ම නිවාදමන්න.
4. ඔබ රෙදිසෝදන යන්ත්‍රයක් භාවිතා කරනවා නම් උණු වතුරෙන් රෙදි සෝදනවා වෙනුවට ඇල්වතුරෙන් සෝදන්න.
5. භාවිතා නොකරන වේලාවට ඔබේ පරිගණකය “ස්ලීප්” කරන්න. CRT මොනිටරය නිවා දමන්න.
6. රෙදි වේලීම සඳහා විදුලිය භාවිතාකිරීමෙන් වලකින්න.
7. හැකි පමනින් CFළ් විදුලි ලාම්පු භාවිතා කරන්න.
8. ඔබේ රෙදිසොදන යන්ත්‍රය Top-Loading එකක් නම්, එය Front-Loading එකකට මාරු කරන්න
9. ඔබේ ශීතකරනය 2001 ට පෙර නිශ්පාදිත එකක් නම්, එය මාරු කරන්න.
10. කිසියම් විදුලි උපකරනයක් ගන්නා විට එහි විදුලි පරිභෝජයන ගැන සලකා බලන්න. සැමවිටම අඩු විදුලිධාරිතාවක් ඇති උපකරන භාවිතාකරන්න.

මෙහි ලියා ඇති සමහර උපදෙස් ඉතා ලෙහෙසියෙන් කල හැකිවුවත් සමහර ඒවා එක්වරම කලනොහැකි ඒවා වන්නට පුලුවන්. උදාහරණයක් විදියට ශීතකරනය මාරු කිරීම වගේ දේවල්. නමුත් කෙනෙක් අලුතින් උපාංගයක් ගන්න යනවානම් වෙය වැදගත් වේවි.

මේ ගැනත් හිතල බලලා අපි අප නිසා ලෝකයට ඇතිවී ඇති බර පොඩ්ඩක් අඩු කරමු.

Going Green හෙවත් හරිතානුකරනය


මේ දිනවල මම ඔය ටොපික් එක ගැන පාඩම් කරන නිසා, ඒ ගැන පොඩි සටහනක් දාන්න ඕන කියල හිතුවා.
මේක විශාල මාතෘකවක් නිසා, මම පුළුවන් කෙටියෙන් ලියල ඉවර කරන්නම්. මේක අද ලොකයේ උණු උණුවෙ විකිණෙන ට්‍රෙන්ඩ් එකක් නිසා ඒකත් ගොඩක් දුරට වානිජ්‍යකරණය වෙලා තියෙන බව කියලම පටන් ගන්න හිතුව. මොකද, සතයක් වත් වියදම් නොකර හරිත වෙන්න පුලුවන් කම තියෙද්දී අද බටහිර ලෝකයේ ගොඩක් උනන්දුව තියෙන්නෙ අපිට Global Warming පෙන්නල තමන්ගෙ නිශ්පාදන විකුණගන්න කියන එක ලඟදි ඉවරවුන Copenhagen 2009 Summit එකන් ම පැහැදිලි වන නිසා.

මෙතනදි අපි ගොඩක් උත්සහ කරන්න ඕන අපි දැනුවත්ව හෝ නොදැනුවත්ව සිදු කරන ගෝලීය උණුසුම්කරනය (Global Warming) අඩු කිරිමයි.. මූලික වශයෙන් මිනිසුන්ගේ කාබන් සටහන (Carbon Footprint) වෙනස් කිරීමයි. ඒ මඟින්, මිනිසාගේ පැවත්ම නිසා සිදු වෙලා තියෙන ගෝලීය උණුසුම් කරන සංඝටකය (Global Warming Potential) අඩු කිරිමයි.

මොහොතකට හිතන්න, අපි ලියන පෑනක් ගැන. අපි ජපානයේ හදපු Uni-Ball එකකින් හරි අමෙරිකාවේ හදපු Parker එකකින් හරි ලියන්නෙ වෙන්න පුලුවන්. හිතන්න, ඒ පෑන අපේ අතට එන්න වියදම් වුන, ලෝකයට නිකුත් කරපු කාබන් ප්‍රමාණය කොපමනද කියලා. නිශ්පාදනයෙදී විතරක් නෙවෙයි, නිශ්පාදිත රටේ ඉඳල අපේ අතට ප්‍රවාහය කරන්න වැයවුනු ඉන්ධන ප්‍රමාණය? ඒ සියල්ල අපිට නැවත නොලැබෙන ඛනිජ ඉන්ධන ( Depletion of Fossil Fuel). එකම කටයුත්ත කරන්න , අපේ ප්‍රදේශයේ, අපේ රටේ හෝ අපිට ආසන්න රටක නිපදවන පෑනක් ( Regional or Locally manufactured material)අපි පාවිච්චි කරනව නම්, එ පෑන අපේ අතට එන්න වැය වෙලා තියෙන කාබන් ප්‍රමාණය අපි අඩු කරලා. වෙනත් විදියට කියනවා නම් අපි ඇඟට දැනෙන්නෙ නැතුවම පොඩ්ඩක් හරිත වෙලා….
පොඩ්ඩක් හිතන්න පුලුවන් දෙයක් නේද?

අපි අපේ ජීවන රටාවල් සුළු වශයෙන් හැඩගස්වා ගත්තොත්, එකත් අපේ පරිසරය සුරකින්න ලොකු දායකවීමක් වෙයිනේද…

ඒ ගැන අපි දිගටම කතා කරමු පස්සෙ… දැනට මේ ඇති.